Wybierając się w drogę pamiętaj, że nie możesz transportować pojemników z gazem drogą powietrzną. Jeżeli zatem będziesz biwakować za granicą, upewnij się, że na tamtejszym rynku dostępne są kartusze dedykowane dla Twojego palnika.
Palniki turystyczne występują w dwóch podstawowych wersjach: wkręcane lub wyjmowane. Każda z nich ma swoje zalety i wady. Palniki różnią się także budową skrzydełek, na których umieszczasz garnek oraz rodzajem gazu w kartuszu.

 

Wkręcany lub wbijany… czy może CampinGaz?

 

Palnik wkręcany zazwyczaj jest wygodniejszy w transporcie. Na czas wykorzystywania gazu wkręcamy nagwintowany palnik w nagwintowany kartusz, natomiast po wszystkim – rozmontowujemy zestaw na dwie części. Jedna bardziej obła, druga mała, metalowa i składana – łatwo upchnąć je do plecaka. Poza tym fakt, że kartusz jest zamknięty i gaz się nie ulatnia, może działać kojąco na samopoczucie noszącego.

Z kolei palnik wbijany jest na stałe łączony z kartuszem. Oszczędza to nieco czas związany z montowaniem przenośnej kuchni – wystarczy wyjąć i postawić na ziemi – ale jednocześnie często sprawia, że cały komplet jest nieforemny i niewygodny w transporcie. Nie możesz go rozmontować aż do momentu zużycia całego gazu. Dodatkowym utrapieniem, ale jednocześnie zaletą, bywa plastikowy stelaż łączony z palnikiem, w którym umieszczasz kartusz. Zakup takiego rusztowania był moim pierwszym typem, kiedy jako początkujący biwakowicz instynktownie chciałam zmaksymalizować pewność, że gaz nie będzie się ulatniał. Z jednej strony zwiększa on stabilność całej konstrukcji, nie musisz też głowić się nad techniką przebicia pojemnika z gazem – po prostu wkładasz go do plastikowego stelażu, zakręcasz i gotowe. Jednak z drugiej strony całość zajmuje jeszcze więcej miejsca, a dodatkowo bardzo często metalowe ramiona palnika w takich egzemplarzach nie dają się złożyć.

Trzeci system jest domeną firmy CampinGaz – dochodzi do niego element „kliknięcia”. Kartusz posiada zawór, który umożliwia wielokrotne używanie oraz rozłączanie palnika i kartusza bez utraty jego szczelności. Co znamienne, ze względu na nietypowy mechanizm z „klipsami”, do palników CampinGaz pasują tylko kartusze CampinGaz. W pozostałych przypadkach dopuszczalne jest eksperymentowanie z łączeniem produktów różnych firm.

 

Firma

 

Wybierając się do innego kraju zwróć uwagę na wiodące marki. Skandynawowie lubią promować swoje produkty. Bez problemu kupisz u nich kartusze i palniki szwedzkiej firmy Primus. Jednak kiedy wybrałam się do Szwecji z metalową końcówką Campingaz, przebiegłam multum sklepów sportowo-turystycznych w Sztokholmie i nie udało mi się trafić na właściwy kartusz. Nawet w schronisku tuż przy wejściu do parku narodowego Abisko sprzedawca miał w ofercie jeden typ pojemników (niestety niewłaściwej wielkości, a przy plastikowym stelażu potrzebny był konkretny rozmiar) tej firmy, za to pełen asortymnet Primusa. Finalnie poratował mnie spadami gazowymi po wcześnijeszych biwakowiczach i wypożyczeniem metalowej nasadki no-name. To też ważna wskazówka na ostatnią chwilę: czasem biwakowicze zostawiają w schroniskach niepotrzebne pojemniki z resztką gazu, którymi możesz się poczęstować.

 

Metalowa końcówka

 

Może być stalowa, aluminiowa oraz tytanowa; czasem różne elementy są wykonane z różnych metali, więc trudno zaklasyfikować końcówkę do określonej grupy. Końcówki z poszczególnych metali mają właściwości bardzo podobne do naczyń wykonanych z analogicznych substancji. Stalowa jest ciężka i niepodatna na odkształcenia, dodatkowo najpopularniejsza i najtańsza (ok. 80 zł). Aluminiowa jest delikatniejsza, lżejsza, nieco droższa od stalowej (ok. 100 zł). Najdroższe są końcówki tytanowe: lekkie, odporne na urazy mechaniczne, z ceną oscylującą na poziomie 200 zł. Pamiętaj, że ciężar w kontekście noszenia jest wadą, ale przy gotowaniu, szczególnie na wietrze, może być zaletą, bo zwiększa stabilność konstrukcji.

Metalowe końcówka składa się trzech lub czterech „skrzydełek”, podpórek, na których stawiasz naczynie i wokół których pełgają płomienie. Cały układ przypomina kuchenny palnik gazowy. Skrzydełka zazwyczaj mają formę płaskich listewek, na których naczynie stoi stabilniej, lub gładkich metalowych prętów, z których łatwiej się mu ześlizgnąć. Podpórki składane znacznie ułatwiają transport palnika, zajmując mało miejsca w plecaku. Wybierając palnik zwróć uwagę na długość podpórek i jej stosunek do naczyń, których będziesz używać – przy niewłaściwej proporcji garnek postawiony na palenisku będzie bardzo niestabilny. Przy właściwych proporcjach i konstrukcji garnek wypełniony wodą nie powinien się przewracać. Oczywiście różne warunki pogodowe mogą wymagać od Ciebie udoskonalenia kuchni – np. otoczenia kartusza kamieniami, postawienia konstrukcji blisko ściany lub stałego trzymania garnka, by nie wywrócił się na wietrze – ale przy dobrej pogodzie powinnaś/powienieneś móc nastawić wodę na wrzątek i nie musieć zastanawiać się, czy się nie wyleje.

 

Rodzaj paliwa

 

Mieszanka propanu i butenu sprawdza się w ciepłych miesiącach. Wykorzystując ją w chłodniejszych, narażasz się na uzyskanie słabego płomienia. Jeżeli wybierasz się w teren w chłodniejsze pory roku, warto sięgnąć po mieszankę propan-izopropan-butan. Ta zarazem jest optymalna w większości warunków, bo dobrze pracuje także w cieple. W bardzo niskiej temperaturze wykorzystuje się mieszankę izopropanu i izobutanu. Palniki gazowe zazwyczaj współpracują z każdą dostępną na rynku mieszanką, przy zakupie upewnij się jednak, czy wytwórca nie podał innych informacji. Zimą i na dużej wysokości, gdy znacznie spada ciśnienie w kartuszu, można sięgnąć również po paliwo ciekłe z dedykowanymi do niego palnikami, ale to rozwiązanie generujące duży ciężar – polecane raczej przy podróżach samochodowych. Jest także droższe. Z drugiej strony może okazać się bardziej uniwersalne, ponieważ w wielu rejonach świata, np. Azji, bardzo trudno o dostęp do kartuszy – w przeciwieństwie do benzyny czy oleju napędowego.

 

Rozmiar pojemnika

 

Pojemniki z gazem mają trzy standardowe rozmiary. Kiedy już zdecydujesz się, czy chcesz korzystać z palników wkręcanych czy wbijanych, rozmiar kartusza nie ma znaczenia – byle poruszać się w obrębie tego samego systemu. Wielkości gwintów są takie same. Jeżeli zastanawiasz się, jakiej wielkości pojemnik jest Ci potrzebny na wyjeździe, zerknij na opakowanie. Wytwórcy często umieszczają na nim informację o prognozowanym czasie gotowania, na jaki wystarczy dana objętość. W optymalnych okolicznościach kuchenka doprowadza do wrzenia litr wody po ok. 3-5 minutach. Pamiętaj jednak, że to dane orientacyjne i wiele zależy od warunków pogodowych, szczególnie chłodu i wiatru.

Kartusz wbijany teoretycznie powinien pasować do palnika działającego w tym systemie niezależnie od firmy. Niektórzy wytwórcy zastrzegają jednak, by łączyć tylko oferowane przez nich produkty. Może to być chwyt marketingowy, może także – przydatna sugestia. Jeżeli połączysz kartusz jednej firmy z palnikiem innej, czujnie sprawdzaj, czy nie czujesz ulatniającego się gazu; nieszczelność może wynikać np. z różnych rodzajów stosowanych uszczelek.

 

Źródło iskry

 

Zapałki, zapalniczka lub zapłon elektryczny. Dwa pierwsze są bardziej praktyczne – przydadzą się też np. do rozpalenia ogniska.

 

Dodatki

 

– Do niektórych palników dodawany jest pokrowiec. Chroni on urządzenie przez zabrudzeniem, szczególnie zapchaniem dysz, które negatywnie wpłynie na wydajność pracy palnika. Ważne jednak, by nie chować palnika w pokrowcu, gdy jest mokry. Należy także wstrzymać się z chowaniem go, gdy jest jeszcze rozgrzany, żeby nie stopić lub nie przepalić materiału i nie zapchać dysz;
– Osłonki przeciwwiatrowe chronią przed podmuchami, zmniejszając ryzyko zdmuchnięcia płomienia;
– Palnik z radiatorem ułatwia rozpalenie płomienie i zwiększa wydajność kuchenki, wyłapując ciepło, które normalnie ucieka bokiem. W radiator mogą być zaopatrzone także naczynia;
– Pokrowiec na kartusz będzie chronił pojemnik przez poobijaniem i zadrapaniem. Kartusze są odporne na urazy mechaniczne, mają wytrzymałe ścianki i trudno je pojemnik przebić, ale pokrowiec dodatkowo ochroni pojemnik. Czasem pokrowce posiadają elastyczne szlufki, w których można umieścić np. zapalniczkę lub sztućce.

 

 

by Udostępnij znajomym / Share with friends
by Polub na fejsbuku / Like Page